مرکز گرانش و بارگیری لیفتراک، نقطه ای است در اطراف بدنه ی جسم که وزن جسم به طور یکنواخت در کلیه ی جهات توزیع می شود. لازم به ذکر است بدانیم که چون لیفتراک دارای اجزای متحرک است مرکز گرانش آن نیز حرکت می نماید. مرکز گرانش پایداری و ایمنی عملیات کار با لیفتراک نقش مهمی دارد لذا باید به خوبی شناسایی و درک شود.
زمانی که لیفتراک بار را بر می دارد لیفتراک و بار دارای یک مرکز گرانش جدید که ترکیبی از مرکز گرانش بار و مرکز گرانش لیفتراک است، می شوند. پایداری لیفتراک توسط مکان این مرکز گرانش جدید تعیین می شود. برای پایداری لیفتراک نیاز است که مرکز گرانش ترکیبی، دقیقا درفضای مثلثی شکل بین دو چرخ جلو و محور اکسل فرمان قرار گیرد.
اگر مرکز گرانش ترکیبی در خارج از این محدوده مثلثی شکل قرار گیرد ،لیفتراک دچار ناپایداری شده و واژگون می گردد. اگر مرکز گرانش در سمت جلوی چرخ حرکتی قرار گیرد لیفتراک به سمت جلو واژگون می شود. اگر مرکز گرانش ترکیبی درخارج از مثلث پایداری قرار گیرد لیفتراک به سمتی که مرکز گرانش قرار دارد واژگون می شود.
عواملی که روی مرکز گرانش لیفتراک و به نوبه‌ی آن پایداری دستگاه تاثیر گذار هستند
- اندازه ی بار و وزن آن
- شکل بار
- موقعیت بار
- ارتفاعی که بار بالا برده میشود
- میزان کج شدگی رو به جلو یا رو به عقب بار
- فشار باد لاستیک لیفتراک
- نیروهای دینامیک حاصل از حرکت لیفتراک(مانند شتاب، ترمز ناگهانی، حرکت در سطوح ناهموار و حرکات چرخشی)
در یکی از کارخانجات سازنده ی لیفتراک ، آزمایش جالبی در مورد پایداری انجام شد. به این صورت که یک لیفتراک 5000 پوندی بدون بار که دکل آن کاملا باز شده و رو به عقب قرار داشته، فقط با کشیدن حفاظ بالاسری دستگاه توسط یک شخص، به راحتی به سمت کناری واژگون شد. لذا تاکید می شود که دچار این اشتباه نشوید که لیفتراک بدون بار، پایدار بوده و واژگون نمی شود .
در این زمان ها مرکز گرانش حرکت میکند :
- زمانی که بار بالا و چایین می رود
- زمانی که دکل جلو یا عقب میرود
- زمانی که لیفتراک جابه جا میشود
- زمنی که لیفتراک از روی یک سطح شیب دار بالا یا پایین می رود
مرکز بار لیفتراک
طبق تعریف، مرکز بار عبارت است از فاصله ی افقی لبه ی بار (یا بخش عمودی شاخک لیفتراک) تا خط فرضی که از مرکز گرانش ثقل بار میگدرد.مرکز بار به وسیله ی موقعیت مرکز گرانش بار تعیین می شود.بسیاری از لیفراک ها در مرکز بار حدود 24 اینچ تنظیم شده اند.مطابق با استاندارد (ASME B56.6-2005)لیفتراک هایی تا ظرفیت 3600 کیلوگرم در مرکز بار 600 میلی متر تنظیم شده اند و برای لیفتراک های بیش از 3600 کیلوگرم مرکز بار در فاصله ی 600، 900 و یا 1200 تنظیم میشوند.
روش های بارگیری لیفتراک
به طور کلی 4 روش اصلی برای بارگیری لیفتراک، روش های زیر هستند که هر کدام براساس شرایط و نوع بار انجام می شوند.
روش قالبی
روش قالبی معمول ترین روش بارگیری لیفتراک است. در این روش به علت ناپایداری ردیف های بالایی بارهای چیده شده، باید این بارها را به کمک سیم بکسل، تسمه و روش های دیگر به طور محکم بست و مهار کرد.
روش اجری
در این روش همانند آجرچینی، بارها چیده شده و هر سطح حدود 90 درجه چرخش پیدا میکند و بارها در یکدیگر همانند آجر فرورفته و باعث مهار شدن یکدیگر می شوند.
روش فرفره ای
این روش زمانی که نتوان از الگوی اجری به دلیل ناپایداری بار استفاده کرد، به کار گرفته می شود.
روش بارچینی نامنظم
در این روش از تکه های چوبی، تخته ی چند لا یا مقواهای کلفت در بین لایه های بارها با شکل های نامنظم مانند قالب های ریخته گری، کیسه ها و سایر شکل های نامنظم مانند قالب هاب ریخته گری، کیسه ها و سایر شکل های نا منظم استفاده می شود تا پایداری این گونه از بارها تثبیت شود.
بدون دیدگاه